Przy okazji zbliżających się Święta Bożego Narodzenia, warto zastanowić się nad kwestią związaną z różnorodnością wyznaniową pracowników. O ile ustawowo dni wolne od pracy w okresie bożonarodzeniowym należą się każdemu, bez względu na wyznanie, o tyle to jedyne święta religijne w Polsce, które mają realny wpływ na rytm pracy każdego z nas. W takim razie, co z pracownikami innych wyznań, którzy obchodzą święta w czasie innym niż Katolicy? Czy przysługują im dni wolne? Jeśli tak, to na jakich zasadach? Sprawdźmy to!
Różnorodność wyznaniowa w miejscu pracy jako atut pracodawcy
Każdy pracodawca powinien być świadomy różnorodności wyznaniowej swoich pracowników. Szanowanie różnic kulturowych i religijnych jest nie tylko oznaką dobrej praktyki zarządzania zasobami ludzkimi, ale również wyrazem tolerancji i otwartości, które są kluczowe w nowoczesnym miejscu pracy.
Dni wolne ustawowo od pracy w święta w Polsce — święta katolickie i państwowe
W Polsce dni wolne od pracy w okresie świąt katolickich, w tym także Bożego Narodzenia, są regulowane przez Kodeks Pracy. Zgodnie z ustawą z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy, należą do nich:
- niedziele,
- 6 stycznia (Święto Trzech Króli),
- drugi dzień Wielkiej Nocy,
- pierwszy dzień Zielonych Świątek,
- dzień Bożego Ciała,
- 15 sierpnia (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny),
- 1 listopada (Wszystkich Świętych),
- 25 grudnia (pierwszy dzień Bożego Narodzenia),
- 26 grudnia (drugi dzień Bożego Narodzenia)
- 1 stycznia (Nowy Rok)
- 1 maja (Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy)
- 3 maja (Święto Narodowe Trzeciego Maja).
Dni wolne w święta dla pracowników innych wyznań
Pracownicy, którzy są wyznawcami religii innych niż katolicyzm, mają możliwość otrzymania zwolnienia od pracy na okres konieczny do uczczenia ich świąt religijnych zgodnie z przepisami własnego wyznania. Takie uregulowanie zapewnia ustawa z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. Rozporządzenie stanowi, że członkowie kościołów i innych związków wyznaniowych, obchodzący święta religijne w dni robocze, mogą wystąpić o zwolnienie od pracy lub nauki na czas niezbędny do ich obchodzenia, zgodnie z zasadami ich religii.
Jak uzyskać dzień wolny na obchodzenie święta? — warunki i zasady
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, pracownik, który chce uzyskać zwolnienie od pracy w celu uczestnictwa w świętach swojej religii, zobowiązany jest złożyć wniosek do pracodawcy najpóźniej na siedem dni przed planowanym dniem nieobecności. Z kolei pracodawca ma obowiązek poinformować pracownika o sposobie odpracowania tego czasu nie później niż trzy dni przed datą planowanego zwolnienia. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić takie wnioski, chyba że byłoby to poważne zakłócenie w funkcjonowaniu firmy.
Obchodzenie świąt przez pracowników różnych wyznań — obowiązki pracodawcy
Pracodawcy muszą pamiętać, że pracownicy innych wyznań mogą obchodzić inne święta. Zgodnie z polskim prawem, pracownicy mają prawo do dnia wolnego w ich własne ważne święta religijne, jeśli nie pokrywają się one z oficjalnymi dniami wolnymi. Warto pamiętać także, że pracodawca:
- ma obowiązek zapewnić równość i szacunek dla wszystkich pracowników, niezależnie od ich wyznania;
- może udzielić wolnego od pracy na czas obchodzenia święta innego niż określone w ustawie pod warunkiem, że czas zwolnienia zostanie odpracowany przez pracownika bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub za pracę w godzinach nadliczbowych;
- powinien zawiadomić pracownika o warunkach odpracowywania zwolnienia nie później niż 3 dni przed przyznanym dniem wolnym;
- nie ma prawa żądać od pracownika potwierdzenia przynależności do jakiejkolwiek religii;
- ma prawo do nieudzielenia pracownikowi wolnego dnia na obchodzenie święta innego wyznania tylko w przypadku, gdy nieobecność zagrażałaby funkcjonowaniu pracy w zakładzie lub byłaby sprzeczna z interesem pracodawcy. Jeśli odmowa zaistnieje w innym przypadku, będzie stanowić naruszenie zakazu dyskryminacji pracowników ze względu na przekonania religijne.
Szacunek dla różnorodności wyznaniowej w miejscu pracy jest kluczowym elementem budowania pozytywnej i wspierającej kultury organizacyjnej. Dając pracownikom możliwość obchodzenia ich ważnych świąt religijnych, pracodawcy nie tylko przestrzegają przepisów prawa, ale także przyczyniają się do budowania zespołu, w którym każdy czuje się szanowany i doceniony. Takie podejście buduje pozytywny wizerunek firmy na rynku pracy, wzmacnia morale pracowników i przekłada się na lepszą wydajność i zaangażowanie w pracy.
Budując różnorodny zespół, warto znać prawa każdego pracownika, niezależnie od jego wyznania, pochodzenia czy orientacji. Mamy nadzieję, że ten artykuł odrobinę odczarował temat dni wolnych od pracy na czas świąt różnych religii i okaże się pomocny zarówno dla tych, którzy starają się o dzień wolny na świętowanie, jak i dla pracodawców otwartych na różnorodność religijną w swoim zespole.
Dołącz do naszego stowarzyszenia i wspólnie budujmy lepszą przyszłość dla pracowników-obcokrajowców!