Europa, od wieków znana jako kraina różnorodności, także współcześnie staje w obliczu zawirowań geopolitycznych, które sprawiają, że musi dostosowywać się do nowych realiów. Migracja, stanowiąca jeden z najbardziej palących problemów naszej epoki, jest wyzwaniem, które nie tylko testuje współpracę między państwami członkowskimi Unii Europejskiej, ale także otwartość i solidarność Europejczyków wobec imigrantów.
Mimo, że Europa w wielu momentach swej historii była miejscem, do którego ludzie migrowali w poszukiwaniu lepszego życia, obecne wyzwanie wydaje się być innej skali. W tym artykule przyjrzymy się europejskiemu kryzysowi migracyjnemu z różnych perspektyw. Od analizy słów Josepa Borrella, przez kulturowe różnice między państwami, aż po reakcje na kryzys migracyjny na Lampedusie. Sprawdźmy, jakie nastroje w związku z migracją panują w UE.
Kryzys migracyjny w dobie wojny
Josep Borrell, wysoki przedstawiciel UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, w wywiadzie dla The Guardian, podkreślił, że Europa stoi w obliczu skomplikowanej sytuacji. Chociaż Rosja stara się podsycać problem migracji w Europie, który zdecydowanie wzrósł po wybuchu wojny na Ukrainie, Borrell jest zdania, że konflikt za wschodnią granicą Polski nie jest głównym powodem obecnego kryzysu migracyjnego. Jednak to właśnie migracja, napędzana wojnami i ubóstwem w krajach emigracyjnych, może stać się powodem wyzwania dla UE.
Różnice kulturowe a polityka migracyjna
Borrell zwraca uwagę na głębokie kulturowe różnice pomiędzy krajami europejskimi, które stają się przeszkodą w osiągnięciu wspólnej polityki migracyjnej. W niektórych krajach, takich jak Hiszpania, istnieje długa tradycja przyjmowania migrantów. Inne natomiast unikają mieszania kultur i przyjmowania nowych mieszkańców.
Nacjonalizm czy eurosceptycyzm?
Borrell wskazał również na rosnący nacjonalizm w Europie. Choć wiele osób wiązało ten wzrost z eurosceptycyzmem (czyli niechęcią do większej integracji krajów Unii Europejskiej i powiększenia jej o nowe państwa członkowskie), dyplomata podkreślił, że bardziej chodzi tu o kwestie migracyjne. Twierdził, że mimo wspólnych granic zewnętrznych, UE nadal nie do końca potrafi uzgodnić wspólną politykę migracyjną.
Jedność Europy w obliczu wyzwań
Dyplomata podkreślił, że jedność Europy jest kluczem do stawienia czoła nowym wyzwaniom globalnym. W obliczu zmieniającego się świata to właśnie jedność i współpraca są najważniejszymi narzędziami w rękach UE.
Kryzys Migracyjny na wyspie Lampedusa
W ostatnich dniach włoska wyspa Lampedusa stała się epicentrum europejskiego kryzysu migracyjnego. Nagły napływ imigrantów z Tunezji doprowadził do poważnych napięć zarówno wśród miejscowej ludności, jak i samych migrantów. Wszystko to spowodowane było opóźnieniami w przewozie ludzi z przepełnionego ośrodka przyjęć na włoski ląd. W ciągu jednego tygodnia na wyspę dotarło niemal 7 000 migrantów.
Nastroje wśród mieszkańców wyspy
Mieszkańcy Lampedusa protestowali w centrum miasta przeciwko planom ustawienia namiotowego miasta dla imigrantów na wyspie. Po trzydziestu latach radzenia sobie z ciągłym napływem imigrantów, cierpliwość mieszkańców się wyczerpała. Sytuacja stała się na tyle napięta, że aby zapobiec starciom między imigrantami a miejscową ludnością potrzebna była interwencja policji.
Działania włoskiego rządu i UE
Włoski minister spraw wewnętrznych, Matteo Piantedosi, wezwał do podjęcia konkretnych działań mających na celu zablokowanie wyjazdów imigrantów już na początkowym etapie. Takie działania miałyby być omawiane podczas zbliżającej się konferencji unijnych ministrów sprawiedliwości i spraw wewnętrznych. Premier Włoch Giorgia Meloni podkreśliła, że Europa w obliczu tego kryzysu musi podjąć nadzwyczajne kroki. Wzywała do zmiany podejścia do przyczyn migracji, tj. konflikty, niestabilność, rosnące ceny zbóż oraz kryzys klimatyczny. Zauważyła również, że większość migrantów przybywa z Tunezji, pomimo istniejącego porozumienia z tym krajem dotyczącego zahamowania przemytu ludzi w zamian za pomoc ekonomiczną.
Nowa Polityka Migracyjna Unii Europejskiej atrakcyjna dla talentów
Tymczasem w związku z napływem większej liczby ludności do UE, 27 kwietnia 2022 r. Komisja Europejska przedstawiła podejście do nowej i zrównoważonej polityki legalnej migracji UE, mającej na celu przyciągnięcie umiejętności i talentów niezbędnych, by sprostać niedoborom siły roboczej i reagować na zmiany demograficzne w Europie. Tego samego dnia Komisja przedstawiła także dwie propozycje modernizacji dyrektywy o jednolitym zezwoleniu oraz dyrektywy dotyczącej rezydentów długoterminowych.
Uznawanie uchodźców — dane z 2022 roku
W 2022 r. kraje UE wydały 632 400 decyzji azylowych w pierwszej instancji. Prawie połowa z nich była pozytywna i tak:
- 142 800 osób otrzymało status uchodźcy,
- 101 700 osób otrzymało status osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej,
- 65 900 osób otrzymało status humanitarny.
W następstwie odwołania wydano 218 200 ostatecznych decyzji, w tym:
- 27 000 decyzji o nadaniu statusu uchodźcy,
- 18 200 decyzji przyznających status osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej,
- 28 600 decyzji o przyznaniu statusu humanitarnego.
Podsumowując, w 2022 r. kraje Unii Europejskiej udzieliły ochrony prawie 384 200 osób.
Wydaje się, że wspólne podejście do polityki migracyjnej jest kluczem do rozwiązania skomplikowanej kwestii migracyjnej w Europie, a jedność oraz solidarność europejskich państw stanowią fundament tej strategii. Jednak wyzwania te nie są tylko kwestią polityki. Dotyczą one także ludzkich losów, nadziei na lepsze życie oraz aspiracji, które napędzają migrację. Europa musi teraz odnaleźć równowagę pomiędzy swymi wartościami a realiami dnia codziennego. Ostatecznie, reakcja kontynentu na te wyzwania zdecyduje o jego przyszłej tożsamości i miejscu w globalnej wspólnocie.
Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Eurosceptycyzm
https://www.theguardian.com/world/2023/sep/22/migration-eu-diplomat-josep-borrell-ukraine-china
https://www.consilium.europa.eu/en/policies/eu-migration-policy/managing-migration-flows/
Dołącz do naszego stowarzyszenia i wspólnie budujmy lepszą przyszłość dla pracowników-obcokrajowców!